Uprawa jęczmienia jarego może być świetnym pomysłem na biznes, ale wymaga jednak trochę wiedzy. Zboże to ma dosyć wysokie wymagania glebowe, konieczna będzie jego odpowiednia ochrona. Zobacz, co każdy rolnik powinien wiedzieć o jęczmieniu jarym!
Uprawa jęczmienia jarego nie należy do łatwych, ponieważ zboże to wymaga dobrej gleby oraz jest wrażliwe na temperatury. Roślinę tę wykorzystuje się głównie w procesie produkcji piwa, do wyrobu kaszy oraz jako paszę dla zwierząt. Z palonego jęczmienia wytwarza się kawę zbożową. Uprawiany jęczmień jest zarówno jary, jak i ozimy. Co jeszcze warto o nim wiedzieć?
Charakterystyka ogólna jęczmienia
Jęczmień należy do zbóż z rodziny wiechlinowatych. Obejmuje do 25 gatunków traw jednorocznych. Roślina wywodzi się z półkuli północnej. Jęczmień to zboże jednoroczne, którego wysokość dochodzi do jednego metra. Ma wielorzędowe kłosy, a jego osadka nie kruszy się. Kwitnienie zachodzi w czerwcu oraz lipcu. Ma małą zdolność do tłumienia chwastów. Najlepsze plony daje na dobrych glebach żytnich.
Wymagania glebowe jęczmienia jarego
Jęczmień ma słaby system korzeniowy i krótki okres wegetacji, dlatego wymaga dobrej jakości gleb. Najlepsza będzie ziemia przewiewna, która dobrze gromadzi wodę. Należy zwrócić uwagę na odczyn gleby, który powinien wynosić od 6,0 do 6,8 pH. Dobrze, aby ziemia miała dużo próchnicy oraz była bogata w potas, fosfor i magnez.
Jakie są najlepsze rośliny przedplonowe dla jęczmienia?
Jęczmień jary dobrze rośnie, kiedy przedplonami są rośliny okopowe, motylkowe, oleiste, pastewne oraz kukurydza i pszenica. Trzeba unikać upraw po życie i pszenżycie. W przypadku jęczmienia browarnego przedplonami powinny być rośliny okopowe, motylkowe lub strączkowe. Aby poprawić jakość stanowiska, zaleca się uprawę poplonów ścierniskowych.
Uprawa jęczmienia jarego
Jęczmień jary ma bardzo duże wymagania odnośnie sprawności roli. Dobrze uprawiana gleba wysokiej jakości da wysokie plony. Po zbiorze przedplonu trzeba dokonać uprawek pożniwnych. Sama orka zimowa może być wykonana jeszcze w październiku, ale nie należy z tym czekać dłużej niż do listopada. Jej głębokość powinna wynosić około 20–25 centymetrów. Wiosną należy ziemię zbronować, a przed siewem warto zastosować agregat uprawowy.
Siew jęczmienia jarego
Optymalny termin siewu ma duży wpływ na to, jak rozwinie się system korzeniowy rośliny. Od korzeni zależy odpowiednie wypełnienie ziaren. Wysiew powinien być zrobiony jak najwcześniej, gdy są już odpowiednie warunki wilgotnościowe. Jego głębokość powinna wynosić około 3 centymetrów, rozstaw międzyrzędzi do 15 centymetrów. Gęstość siewu powinna wynieść do 500 ziaren na metr kwadratowy. Zużycie materiału siewnego powinno wynosić około 175 kg/ha. Rolnik musi unikać zbyt gęstego siewu, ponieważ plon może znacznie się pogorszyć. Ziarna do wysiewu powinny pochodzić z pewnego źródła. Materiał siewny powinien charakteryzować się:
- odpowiednią zdolnością kiełkowania;
- dużą czystością nasion;
- brakiem szkodników i chorób;
- nasiona powinny być jednolitej wielkości, co pomoże w wyrównaniu wschodów;
- nasiona powinny być pokryte zaprawami nasiennymi.
Nawożenie
Roślinę należy nawozić fosforem i potasem. To w dużej mierze od nich zależy ostateczny poziom plonów. Trzeba badać, czy zasobność gleby w te pierwiastki jest odpowiednia. Nawożenie fosforem oraz potasem powinno być robione pod orkę zimową w przypadku gleb ciężkich, lekkie gleby mogą być nawożone wiosną przed siewem. Dawka to od 30 do 70 N/ha. Nawóz trzeba dzielić na dwie części, jedną stosować przedsiewnie, a drugą w fazie strzelania w źdźbło.
Nawożenie azotem
Jeżeli chodzi o nawożenie azotem, to trzeba stosować około 25 kilogramów na przewidywaną tonę ziarna. Jeżeli nawożenie będzie zbyt duże lub zbyt późno zastosowane, to jęczmień może wylegać. Trzeba wiedzieć, ile gleba ma zapasu azotowego, żeby dobrać odpowiednią dawkę. Trzeba pamiętać, że rośliny zbożowe pobierają najwięcej azotu podczas fazy krzewienia, a nawozy azotowe są bardzo mobilne, dlatego azot warto stosować w dwóch terminach, żeby nie zmarnować nawozu. Odpowiednie nawożenie wpływa na odporność jęczmienia na choroby, niedobory wody oraz wyleganie. Sprzyja też lepszemu wypełnieniu ziarna jęczmienia oraz równomiernemu dojrzewaniu. Azot wpływa dodatkowo na zawartość białka w ziarnie.
Ochrona roślin
Zwalczanie chwastów trzeba przeprowadzić w okresie od fazy trzeciego liścia do fazy strzelania w źdźbło. Używa się do tego herbicydów. W przypadku wystąpienia chorób grzybowych i szkodników trzeba zastosować fungicydy bądź insektycydy. Zabiegi ochronne należy wykonywać według zasad integrowanej ochrony roślin.
Uprawa jęczmienia jarego – zbiór
Jęczmień jary zbiera się w 3 dekadzie lipca. Ziarno powinno mieć wilgotność wynoszącą około 14%. Jeżeli poziom będzie niższy, to nasiona mogą ulec uszkodzeniu. Ziarna z późnych zbiorów, które mają wysoką zawartość wody, mogą być zagrożone chorobami grzybowymi. Jęczmień jary należy przechowywać przy wilgotności około 11%, dzięki temu nie będzie można go magazynować długo i bezpiecznie.
Uprawa jęczmienia jarego może być bardzo korzystna od strony finansowej. Wymaga jednak najlepszych gleb, więc jeżeli takimi nie dysponujesz, to może się okazać, że siew będzie słabo plonować, zyski będą niskie, a całe przedsięwzięcie nieopłacalne.