Wśród ziół uprawnych sporą popularnością cieszy się aromatyczny tymianek. Uprawa tej rośliny nie należy do skomplikowanych i łatwo można uzyskać obfite plony. Chcesz dowiedzieć się, dlaczego i jak warto uprawiać tymianek w ogrodzie? Sprawdź w poradniku.
Zioła w przydomowych ogródkach mają walory estetyczne, a ich właściwości lecznicze mogą być wykorzystywane doraźnie. Tymianek uprawiany był od starożytności i ceniony głównie za działanie lecznicze, ale także ciekawy wygląd. Obecnie także ceniony jest za podobne walory, a uprawa nie sprawia problemu nawet początkującym ogrodnikom i zielarzom. Sprawdź jaka gleba i składniki są potrzebne do uprawy tej rośliny, a także jakich czynności pielęgnacyjnych będzie potrzebowała do wzrostu.
Tymianek pospolity – charakterystyka
Dziko rosnące zioła od wieków przyciągają ludzi aromatycznymi zapachami. Nic dziwnego, że starożytni nadawali im magicznych właściwości, a także chętnie uprawiali je w celach zdrowotnych, kultowych, a także kulinarnych. Podobną drogę przeszedł także tymianek. Uprawa tej rośliny rozpoczęła się jeszcze w starożytności, a do naszego kraju i wielu innych obszarów północnej Europy zioło przywędrowało wraz z zakonnikami.
Naturalnie Thymus vulgaris, ponieważ tak brzmi łacińska nazwa tymianku, porastał tereny wokół Morza Śródziemnego. To właśnie starożytni Grecy i Rzymianie jako pierwsi odkryli właściwości byliny i nadali jej magicznych cech. W naturalnym ciepłym śródziemnomorskim środowisku jest to bylina długowieczna, która może mieć łodygi o wysokości nawet do 40 centymetrów. Z kolei w uprawach prowadzonych w chłodniejszym klimacie traktuje się ją jako bylinę krótkowieczną, a nawet jednoroczną. Charakterystyczną cechą macierzanki są jej drobne jasne kwiaty. Porastają bardzo gęsto łodygi i skupiają się w duże główki.
Dlaczego warto uprawiać macierzankę tymianek w ogrodzie?
Białe drobne kwiaty z pewnością staną się ciekawą dekoracją każdego ogrodu i rabaty. Jednak nie jest to nie jedyny argument za tym, żeby posadzić zioła w swoim ogródku. Uprawa tymianku przede wszystkim ma na celu uzyskanie substancji prozdrowotnych z liści tej rośliny. Chodzi głównie o olejek eteryczny, który odpowiada za charakterystyczny zapach tymianku i jego zalety dla organizmu.
Właściwości prozdrowotne tymianku
Tymianek to jeden z podstawowych składników leków, które stosowane są na infekcje dróg oddechowych. Zawarty w olejkach eterycznych tymol i dodatek witamin z grupy B i C sprawiają, że roślina powszechnie wykorzystywana jest do przygotowywania leków wykrztuśnych. Jest dodatkową substancją pomagającą w walce z kaszlem, a także bólami gardła. Ponadto zioło działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie, co dodatkowo pomaga w walce z różnymi infekcjami.
Badania naukowe udowodniły także właściwości uspokajające tej rośliny, napotne, a nawet wzmacniające. Napary z tymianku zalecane są przy leczeniu uciążliwego trądziku. Tymianek można stosować przy problemach z układem pokarmowym, a szczególnie przy braku apetytu.
Tymianek jako przyprawa
Z uwagi na naturalne występowanie, tymianek właściwy stał się jedną z przypraw charakterystycznych dla kuchni śródziemnomorskiej. Zadomowił się także w kuchniach innych rejonów, dlatego dość powszechnie stosowany jest jako przyprawa do mięs i wędlin. Zioło poprawia smak sałatek i marynat, a wielu koneserów dodaje go do autorskich alkoholi. Popularne benedyktynki, czyli likiery ziołowe, opierają swój skład w dużej mierze na tymianku.
Jak uprawiać tymianek w ogrodzie – stanowisko i pielęgnacja
Tymianek należy do roślin, których uprawa nie sprawia problemu nawet początkującym ogrodnikom. Istnieje bardzo dużo różnych odmian tej rośliny, a specjaliści wskazują nawet na ponad 100 różnych gatunków. Jednak w naszych ogrodach uprawiany jest głównie klasyczny pospolity, a czasem także tymianek cytrynowy. Niezależnie od odmiany trzeba mu zapewnić podobne warunki do uprawy.
Najlepsze stanowisko dla tymianku
Do uprawy tymianku musisz znaleźć stanowisko nasłonecznione i ciepłe, co będzie imitowało naturalne warunki wzrostu tej rośliny. Zioło najlepiej rozrasta się na glebach przepuszczalnych, gdzie sadzonki mają największe możliwości do zakorzenienia. Gleba musi być umiarkowanie wilgotna, lekko kwaśna o odczynie na poziomie pH 5,5 do 6,5. Pędy najlepiej rozwijają się w glebach zawierających spore ilości wapnia, dlatego musisz uwzględnić ten składnik w nawozie przed przygotowaniem stanowiska.
Jak i kiedy wysiewać tymianek?
Nie ma skuteczniejszego sposobu na rozpoczęcie uprawy tymianku niż wysiew z nasion. W sklepach można znaleźć co prawda krzewy w doniczkach, jednak sadzenie ich do gruntu jest ryzykowne. Dlatego najlepiej będzie skorzystać z gotowych nasion, które dostępne są w każdym sklepie ogrodniczym. Nasiona można wprowadzać do gruntu wiosną, najlepiej na przełomie kwietnia i maja. Powinny znaleźć się na głębokości niespełna jednego centymetra, dlatego wystarczy rozrzucenie ich po przekopanej i przygotowanej grządce. Stanowisko warto wzbogacić nawozem organicznym, który sprawdzi się także przy uprawie zioła w doniczkach.
Pielęgnacja i nawożenie rośliny
Jeśli w czasie siewu tymianku dodałeś do gleby odpowiedni nawóz, wówczas nie musisz zbytnio przejmować się tym w czasie wzrostu rośliny. W przeciwnym razie od wiosny, aż do końca lata pamiętaj o dodatkach nawozów dedykowanych właśnie tej roślinie. Nie musisz pamiętać o tym, żeby regularnie podlewać tymianek, ponieważ dopiero w czasie kwitnienia i przedłużających się upalnych dni tymianek będzie potrzebował dodatku wody. Jeśli zamierzasz prowadzić roślinę przez kilka lat, nie zapomnij okryć grządki na zimę, co ochroni ja przed przemarzaniem. Z kolei zioło w donicy przenieś w chłodne miejsce, na przykład do altanki czy piwnicy.
Kiedy zbierać i przycinać ziele tymianku?
Jeśli założyłeś uprawę na wiosnę, pierwszych efektów swojej pracy możesz spodziewać się już latem. Właśnie wtedy rumianek zacznie kwitnąć i emitować charakterystyczne zapachy. Jeśli jednak nastawiasz się na zbiór liści na napar, do przyprawiania posiłków czy chcesz wykorzystać je na susz, musisz poczekać do następnej wiosny na początek kolejnego kwitnienia. Pierwszy pojedynczy zbiór następuje właśnie pod koniec kwietnia, a w kolejnych latach możesz spodziewać się już dwóch zbiorów w sezonie.
Zbiór dotyczy listków tymianku, których łodyga nie jest jeszcze zdrewniała. Z reguły odcina się część liści na wysokości powyżej 10 centymetrów. Tak pozyskane liście warto wysuszyć w przewiewnym i ciepłym miejscu, a następnie możesz przez cały rok wykorzystywać je do przyprawiania potraw.