Uprawa żyta hybrydowego pozwala wykorzystać najlepsze odmiany o wysokim wskaźniku plonowania i rozwiniętym systemie korzeniowym. Nowe odmiany mieszańców są coraz popularniejsze. Sprawdź dlaczego!
Niewielka głębokość siewu, opłacalna ilość wysiewu i silniej rozbudowany system korzeniowy – te cechy sprawiają, że uprawa żyta hybrydowego staje się coraz popularniejsza. Sprawdź, o co zadbać, aby plony były obfite.
Czym jest żyto hybrydowe?
W Polsce najczęściej uprawiane dotychczas było żyto populacyjne. Niestety, z uwagi na dużą podatność na choroby, co przekładało się na kiepskie plony, to zboże jest regularnie zastępowane przez wersję hybrydową. Żyto mieszańcowe zostało uzyskane celowo drogą selekcji oraz hodowli heterozyjnej. Oznacza to, że rośliny samozapylały się w kolejnych pokoleniach, przez co każde następne było bardziej wartościowe i odporne na niekorzystne warunki.
Jaki jest efekt tych starań? Taki, że uprawa żyta hybrydowego obecnie opłaca się bardziej niż odmian populacyjnych. To efekt jego wyższej odporności na niekorzystne warunki, zwłaszcza coraz częściej pojawiającą się latem i nie tylko suszę. Przez cały okres wegetacji roślina ta nie jest bardzo wymagająca, a bryła korzeniowa pozwala jej pozyskiwać wodę i substancje pokarmowe z głębszych warstw gleby. Przekłada się to na obfitsze plonowanie niż w przypadku żyta populacyjnego przy mniejszych kosztach finansowych i czasowych ponoszonych na utrzymanie areałów.
Odmiany żyta hybrydowego
Istnieje przynajmniej kilkadziesiąt odmian, które można stosować w uprawie żyta hybrydowego. Nie różnią się one swoimi wymaganiami. Wszystkie doskonale nadają się na słabsze gleby. Mogą jednak różnić się cenami, a także rozmiarem oferowanych plonów. Do najbardziej polecanych odmian mieszańcowych należą:
- KWS Binntto;
- KWS Dolaro;
- KWS Serafino;
- SU Arvid;
- SU Performer;
- Helltop;
- Mephisto.
Uprawa żyta hybrydowego – wymagania glebowe
Z uwagi na niskie wymagania glebowe uprawa żyta hybrydowego jest możliwa praktycznie na całym obszarze Polski. Gatunek ten cechuje się wysoką odpornością na kwaśny odczyn podłoża, choć najwyższe plony uzyskasz, najpierw doprowadzając ten parametr do optymalnego poziomu. Informacje na temat znajdziesz u dostawcy materiału siewnego. Dodatkowo roślina ta ma niewielkie wymagania wodne. Jest w stanie pozyskiwać wodę z głębszych warstw podłoża. Przy okazji – przy odpowiednim nawożeniu – jej gospodarka wodna stoi na wysokim poziomie również w okresie suszy.
Siew nasion odmian mieszanych
Termin siewu jest podobny w uprawie żyta hybrydowego jak w przypadku innych zbóż ozimych. Musi być jednak wcześniejszy niż pszenicy żyta ozimych, które lepiej znoszą opóźnienie okresu siewu.
Należy wysiewać ziarna mniej więcej do końca września na głębokość do 2 cm, jeśli gleba nie jest przesuszona. W przeciwnym razie siew powinien być znacznie głębszy. Normy wysiewu zakładają, że na hektar w uprawie żyta hybrydowego sieje się dwie jednostki siewne.
Uprawa żyta hybrydowego – nawożenie
Aby rolnicza uprawa żyta hybrydowego była korzystna, należy przeprowadzać odpowiednie nawożenie. Dostarczenie niezbędnych substancji pokarmowych wpływa na potencjał plonowania, a wcześniej – krzewienie roślin. Tak istotnej kwestii powinien pilnować każdy rolnik.
Nawożenie azotem
Nawozy azotowe są bardzo istotne w uprawie żyta hybrydowego zwłaszcza po okresie spoczynku. Uzyskasz wyższy plon, jeśli zastosujesz nawozy szybko działające po zimie. Pamiętaj jednak, aby odpowiednio dostosować dawkę. Jeśli jednorazowe podanie azotu będzie zbyt wysokie, zmniejszy to odporność na wyleganie. Jeśli zasobność gleby w azot utrzyma się dłużej, spadną nie tylko średni plon żyta, ale i jakość ziaren. Uważa się, że zapotrzebowanie tego zboża na substancje pokarmowe wynosi ok. 150 kg/ha rocznie.
Zwykle stosuje się trzy dawki nawozów azotowych:
- po wznowieniu wegetacji – nawóz interwencyjny w ilości ponad 30% względem całej rocznej porcji;
- na początku strzelania w źdźbło – nie więcej niż 50% całej dawki azotu na cykl wzrostu;
- przed kłoszeniem – pozostała porcja.
Warto brać pod uwagę fakt, że druga porcja może być podawana na różnych etapach, co zależy zarówno od areału, rosnącego na gruncie przedplonu, gęstości siewu, jak i stosowanych nawozów organicznych.
Pozostałe składniki ważne w uprawie
Istnieją również inne składniki, które są potrzebne odmianie hybrydowej, aby dawała dobry plon ziarna i słomy. Mowa między innymi o:
- potasie – wpływa na gospodarkę wodną roślin i prawidłowy proces oddychania oraz fotosyntezy w komórkach;
- fosforze – bierze udział w rozwoju systemu korzeniowego, a także zwiększa odporność na choroby i przyspiesza okres dojrzewania;
- siarce – zwiększa efektywność wysycenia pozostałymi składnikami w przypadku hybryd;
- magnez – pomaga w produkcji chlorofilu i zwiększa liczbę ziaren w kłosie;
- mangan – zmniejsza odporność na choroby i niedostatek wody, a także niskie temperatury;
- miedź – powoduje podatność na niektóre schorzenia, m.in. mączniaka;
- bor – odpowiada za intensywnie kwitnienie, a w efekcie – sam plon.
Zbiory żyta
Przed zbiorami ziarna żyta polecane są przede wszystkim zabiegi skracania łanów oraz ich odchwaszczania. Ten drugi przeprowadza się jeszcze jesienią. Z kolei pierwszy należy wykonywać do dwóch razy, z czego drugi jest opcjonalny. Dzięki temu warunki uprawy żyta hybrydowego ulegają znacznej poprawie. Przy poprawnie prowadzonym dokarmianiu zbiory mogą sięgać nawet 10 t/ha ziarna.
Uprawa żyta hybrydowego z wielu powodów zyskuje na popularności. Zboże to jest odporne na choroby i nie wymaga wysokiej jakości gleby, co stanowi istotne zalety. Silnie rozbudowane korzenie wykorzystują składniki pokarmowe z głębokich warstw podłoża, przez co lepiej też znosi okresowe niedobory wody. Wszystko to jest efektem heterozji w uprawie. Z tego powodu coraz większa liczba rolników decyduje się uprawiać żyto odmian mieszanych.