Słonecznik to roślina znana ze swoich pestek, które mogą być wykorzystywane do wielu celów. Produkuje się z nich przede wszystkim olej słonecznikowy, który może być wykorzystywany do smażenia czy jako dodatek. Same pestki są też polecane do spożywania jako przekąska, gdyż są cennym źródłem witamin i minerałów. Mają bowiem wiele roślinnych fitosteroli, które obniżają poziom tzw. złego cholesterolu we krwi, a także zmniejszają ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory.
Oprócz tego słonecznik zawiera witaminę E, zwaną czasami witaminą młodości ze względu na właściwości poprawiające kondycję skóry. Ze względu na dużą porcję błonnika, pestki stosuje się także na problemy z zaparciami. Spożycie to jednak niejedyne zastosowanie słonecznika. Jest to bowiem także ceniona roślina ozdobna idealnie nadająca się na prezent. Dowiedz się, jak uprawiać te kwiaty.
Słonecznik zwyczajny i nie tylko – poznaj najpopularniejsze odmiany
Słonecznik jest jedną z najpopularniejszych roślin, którą kojarzy chyba każda osoba. Czy wiesz jednak, że możesz hodować różne rodzaje tych kwiatów? Naszym zadaniem najciekawsze przykłady to:
- słonecznik zwyczajny – najpopularniejsza odmiana tych roślin, może mieć nawet 2,5 m wysokości oraz charakteryzuje się żółto-brązowymi płatkami i środkiem. Szczególnym rodzajem jest tutaj tzw. Prado Red charakteryzujące się pięknymi, czerwonymi kwiatami;
- słonecznik wierzbolistny – to odmiana o charakterze czysto ozdobnym, ponieważ ma charakterystyczne długie liście oraz niewielkie żółte kwiaty. Najczęściej jest sadzana na rabatach, a także przy ścieżkach oraz akwenach wodnych;
- słonecznik bulwiasty/topinambur – odmiana jest wyjątkowa ze względu na swoje bulwy, które rosną pod ziemią, a następnie są wykopywane do spożycia. Kwiaty są podobne do wyżej wymienionego rodzaju, aczkolwiek jeszcze gęstszy pokrój sprawia, że rodzaj ten nadaje się idealnie jako osłona przed wiatrem;
- słonecznik szorstki – stosunkowo niewielka, bo dorastająca zaledwie do 1,5 metra wysokości odmiana ma zastosowanie ozdobne. Kwiaty są niewielkie i przypominają nieco margerytki z żółtymi płatkami zamiast białych. Wykorzystywane jako rośliny cięte idealne do wazonu lub na rabaty.
Jakie stanowisko jest najlepsze dla słonecznika?
Słonecznik, jak sama nazwa wskazuje, potrzebuje przede wszystkim dobrze nasłonecznionego stanowiska. Wraz z ruchem słońca na niebie można ponadto zauważyć zwracanie się kielicha kwiatu w stronę gwiazdy. Ciekawostką jest zaś fakt, że gdy na przykład panuje zachmurzenie, rośliny zwracają się kwiatami do siebie nawzajem. Oprócz tego słoneczniki potrzebują osłony od wiatru, na którego działanie są wyjątkowo narażone ze względu na duże łodygi. Z tego względu często sadzi się je przy murach bądź ogrodzeniach, gdzie mają zapewnione oparcie. Niższe odmiany bywają zaś wykorzystywane jako ozdoba w pojemnikach na przykład w parkach miejskich.
Gleba, jakiej słonecznik potrzebuje do wzrostu
Jeśli chodzi o podłoże, to najlepiej nadają się czarnoziemy, ale ujdzie też gleba brunatna, a w niektórych przypadkach nawet piaski leżące na glinie. Klasa nie powinna być niższa niż IVa. Rośliny wymagają wielu składników pokarmowych, więc ziemia powinna być żyzna, a ponadto przepuszczalna. Wpłynie to pozytywnie na rozwój korzeni. Jeśli chodzi o odczyn gleby, to powinien być on jak najbardziej zbliżony do obojętnego. Warto też zaznaczyć, ze wyjątkowo wysokie odmiany powinny rosnąć obok palika. Przywiązanie do niego pomoże kontrolować wzrost i sprawi, że kwiat będzie rósł prosto.
Jak powinien wyglądać wysiew nasion słonecznika?
Wysiewanie słoneczników powinno przypadać na środek wiosny, czyli przełom kwietnia i maja. Nasiona umieszcza się bezpośrednio w gruncie na głębokości około 3 centymetrów. Trzeba tutaj zaznaczyć, że kwiaty źle znoszą rozsady oraz przenoszenie, więc wybrane stanowisko powinno pozostać tym docelowym. Rośliny sadzi się po kilka nasion w odstępach 50 lub 25 centymetrów. Zależy to od tego, jaką ostateczną wysokość mają wybrane odmiany. Charakterystyczny zabieg, który powinien być wykonywany po pierwszym zakwitnięciu, jest tzw. przerywanie. Jest to proces usuwania zbędnych sadzonek i pozostawiania wyłącznie tych najładniejszych.
Charakterystyczne wymagania glebowe, które mają słoneczniki
Ciekawą kwestią, o której należy pamiętać, biorąc się za uprawę słoneczników, jest to, że nie powinny być one uprawiane zbyt często w tej samej glebie. Co 4 lata należy zmieniać miejsce, w których sadzisz rośliny, a zaniechanie tego zabiegu może mieć opłakane skutki. W glebie gromadzą się bowiem grzyby i chwasty, które są charakterystyczne dla niektórych roślin oleistych. Wysiewając słonecznik cały czas w tej samej ziemi, ryzykujesz zatem zniszczenie upraw. Kwiaty można spokojnie sadzić po innych roślinach z rodziny motylkowatej, a także po roślinach strączkowych oraz okopowych.
Nawożenie, które najlepiej działa na słoneczniki
Nawozami najczęściej stosowanymi przez hodowców są azot i fosfor. Szczególnie ważny jest ten pierwszy, ponieważ jego niedobór sprawia, że zostaje zaburzony rozwój i wzrost nasion kwiatów. Co ciekawe brak odpowiedniej ilości azotu wpływa też na jakość pestek – są one wówczas mniej bogate w białko i cenny olej. Brak fosforu ogranicza zaś zdolność rośliny do fotosyntezy, co prowadzi do zaniku potrzebnego chlorofilu. Oprócz tych dwóch pierwiastków warto w razie potrzeby dodawać potas, dzięki któremu łodygi są odpowiednio elastyczne.
Czy uprawa słonecznika jest opłacalna?
Słonecznik to roślina o stosunkowo prostej uprawie, ponieważ nie potrzebuje on specjalnych warunków. W niektórych przypadkach trudnym kryterium będzie stała obecność słońca, jednak i tak koszty uprawy są stosunkowo niskie. Porównując słonecznik do innej rośliny oleistej, czyli rzepaku, koszty kształtuje się dla rolników zdecydowanie korzystniej. Ostatnio rośnie też zapotrzebowanie na pestki słonecznika i olej, który się z nich produkuje. Wszystkie te czynniki sprawiają, że rośliny są zdecydowanie opłacalną inwestycją.
Słoneczniki to piękne i cenne rośliny, które idealnie nadają się do ogródka i pod uprawę. Mamy nadzieję, że dzięki naszemu artykułowi wiesz już wszystko o ich uprawie.