Niektóre choroby zakaźne bydła, takie jak bruceloza bywają bardzo uporczywe. Bruceloza jest chorobą przewlekłą, która niestety może też przenosić się na ludzi. Warto wiedzieć, jak jej unikać i się przed nią skutcznie bronić.
Bruceloza jest dość poważną chorobą pochodzenia zwierzęcego, czyli zoonozą. Do zakażenia może dojść przez kontakt ze zwierzętami. Dowiedz się, w jaki sposób zidentyfikować objawy choroby i jakie narządy są zagrożone. Sprawdź!
Czym jest i u kogo występuje bruceloza?
Omawiana tutaj przypadłość jest wywoływana przez pałeczki Brucella w odmianie:
- Melitensis – atakuje głównie owcy, kozy, bydło oraz wielbłądy. W Europie występuje rzadziej. Najczęściej spotykana jest w Afryce, Azji i rejonie Morza Śródziemnego;
- Abortus – jest zwana również pałeczką ronienia bydła. Występuje w strefie klimatu umiarkowanego również na terenie Europy;
- Suis – rzadziej występująca odmiana. Pojawia się głównie u gryzoni, zajęcy, trzody chlewnej oraz innych zwierząt roślinożernych;
- Canis – Rezerwuarem są tu głównie psy. Pojawia się bardzo rzadko.
Przewlekła bruceloza występuje również u ludzi. W łatwy sposób może przedostać się do ludzkiego organizmu. Najczęściej dochodzi do tego w ubojniach, zakładach przetwórstwa mięsa, u weterynarzy czy myśliwych.
Bruceloza świń oraz rozpoznanie brucelozy u bydła i owiec
Hodowcy trzody chlewnej muszą mieć świadomość tego, że hodowane osobniki są narażone na omawianą tutaj chorobę. Wersję B. melitensis praktycznie całkowicie wyeliminowano z naszego kraju. Trzoda może być jednak atakowana przez B. suis. Ta odmiana może się przenosić na ludzi powodując ciężkie przebiegi. Dodatkowo przez długi czas osoba zarażona ma status aktywnego nosiciela. Oprócz świń i ludzi na chorobę narażone są dziki, które są poważnymi winowajcami odpowiedzialnymi za rozprzestrzenianie się choroby wśród bydła, trzody czy owiec.
Zmniejszenie płodności
Bardzo ważną informacją dla hodowców walczących przeciwko brucelozie jest to, że bakterie mogą przebywać długo poza żywicielem. Sprzyja temu dodatkowo niska temperatura (zbliżona do zera). Hodując trzodę chlewną trzeba mieć na uwadze fakt, że patogen B.suis może przechodzić do łożyska i powodować poronienie. Natomiast samce mogą doznać porażenia gruczołów rozrodczych. Efekt jest ogólnie taki, że znacznie spada szansa na zwiększanie populacji.
Profilaktyka kluczem do udanej hodowli
Żeby chronić hodowane osobniki trzeba systematycznie przeprowadzać kontrole serologiczne. Takie przeglądy warto przeprowadzać przede wszystkim u osobników, które zostały niedawno zakupione. Jeśli natomiast dojdzie do tego, że zaczną pojawiać się u ciebie zarażone osobniki to konieczna jest ich izolacja od stada. W przypadkach gdy weterynarz nie da szans na wyleczenie to konieczne może być wyeliminowanie chorych osobników z hodowli.
Obowiązki zgłaszania przypadków zachorowań
Bruceloza jest przykładem zoonozy. Oznacza to, że jest to choroba, która może przenosić się ze zwierząt na organizmy ludzkie. W związku z tym żaden przypadek występowania tejże choroby nie może być bagatelizowany. Na osobach zajmujących się hodowlą bydła, kóz i innej rogacizny ciąży więc obowiązek zgłaszania każdego przypadku wystąpienia infekcji. Organem, do którego powinno się zgłaszać takie przypadki jest odpowiedni organ Inspekcji Weterynaryjnej, najbliższy punkt pomocy weterynaryjnej lub urząd gminy.
Kiedy może dojść do zakażenia ludzi?
W zasadzie to istnieją trzy drogi mogące prowadzić do infekcji brucelozą. Może wystąpić:
- zakażenie drogą oddechową;
- zarażenie drogą pokarmową;
- zranienia skóry.
Do powstania infekcji często dochodzi przez zranienie i kontakt rany z krwią czy wydzielinami zakażonych zwierząt. Jest to w zasadzie najczęściej występujący sposób przenoszenia bakterii. Zdarzały się przypadki spowodowane przez picie niepasteryzowanego mleka i innych produktów mlecznych. Zachodzi też ryzyko infekcji spowodowanej spożywaniem surowego mięsa pochodzącego od zwierząt chorych.
Bruceloza u ludzi – ostry brzuch, objawy brucelozy i częstotliwość zachorowań
Ostra bruceloza charakteryzuje się dość specyficznymi objawami i przebiegiem choroby. Symptomy mogą pojawiać się w czasie od kilku dni do kilku miesięcy od wylęgania bakterii. W początkowej postaci choroby pojawiać się mogą:
- gorączka;
- bóle głowy i bóle mięśniowe;
- osłabienie;
- utrata apetytu;
- szybki spadek masy ciała;
- powiększenie wątroby i śledziony;
- bóle jąder;
- powiększenie węzłów chłonnych;
Po jakimś czasie mogą zacząć pojawiać się kolejne symptomy świadczące o ewidentnym zarażeniu brucelozą. Na szczęście częstotliwość zachorowań wśród ludzi jest ostatnio znikoma i niektóre odmiany choroby praktycznie nie występują w Polsce. W przypadku występowania powyższych objawów i tak warto przeprowadzić odpowiednią diagnostykę.
Kolejne poważne objawy
Rozwój choroby i brak odpowiedniej ścieżki leczenia może prowadzić do powstania wersji ostrej lub występowania powikłań. Może dochodzić do takich problemów jak:
- zapalenie wsierdzia i mięśnia sercowego;
- niekiedy dochodzi do upośledzenia układu nerwowego;
- zapalenia jąder i najądrzy;
- infekcje dróg oddechowych oraz oczu.
Powyżej wymienione następstwa choroby oraz same objawy niekoniecznie muszą występować u wszystkich osób, które zostały dotknięte infekcją.
Jak się pozbyć bakterii z rodzaju brucella, czyli skuteczne leczenie brucelozy
Zanim przejdziemy do kwestii dotyczących leczenia brucelozy koniecznie trzeba wspomnieć o diagnostyce, jaka jest dostępna w Polsce. U chorej flory prowadzi się badania serologiczne zwierząt hodowlanych. W przypadku ludzi podejrzanych o skażenie pałeczkami brucelozy jest podobnie. Przeprowadza się następujące badania:
- badanie serologiczne na obecność przeciwciał metodą ELISA;
- antyglobulinowy odczyn Coombsa;
- odczyn Wrighta;
- oznaczenie czynnika reumatoidalnego;
- badania molekularne mające na celu sprawdzenie obecności DNA bakterii. Dają one bardzo wiarygodne wyniki, ale trzeba zaznaczyć, że jest to badanie dość skomplikowane i czasochłonne.
Odpowiednia diagnostyka
Należy wiedzieć, że bruceloza bywała mylona z innymi chorobami zakaźnymi i nie tylko. W związku z tym w leczeniu kluczowy jest odpowiedni wywiad epidemiologiczny. Okazywało się w przeszłości tak, że bruceloza była mylona z durem brzusznym, tularemią czy nawet gruźlicą. Powodem takich pomyłek było przede wszystkim szerokie spektrum objawów brucelozy. Niektóre z symptomów mogą wskazywać na zupełnie inną dolegliwość.
Leczenie chorych na brucelozę
Przy występowaniu wersji przewlekłej leczenie jest głównie objawowe. Przy zwykłej infekcji najczęściej stosuje się terapie z użyciem antybiotyków, głównie doksycykliny z rifampicyną. Lekarze niekiedy zalecają także leczenie pozajelitowe z zużyciem netylmecyny. Stosuje się ją przez około miesiąc i później znów wraca się do terapii antybiotykowej. Takie rozwiązania mają zapobiegać nawrotom choroby.
Czy brucelozę można w pełni wyleczyć?
Okazuje się, że bruceloza nie jest chorobą niemożliwą do zwalczenia. Kluczowe jest odpowiednio szybkie działanie. Jeśli od momentu zakażenia do dnia rozpoznania choroby nie minęło więcej niż pół roku to rokowania co do wyleczenia całkowitego są bardzo dobre. Problematyczne okazują się jednak powikłania, które niekiedy mogą się pojawiać u osób, które zwalczyły omawianą tutaj dolegliwość. Najbardziej niebezpieczne jest zapalenie wsierdzia, które może prowadzić do niewydolności serca. Właśnie dlatego tak ważne jest szybkie zdiagnozowanie choroby.
Powiązane artykuły:
- Choroby przenoszone przez króliki na ludzi – jakiego zakażenia trzeba się obawiać? Jakie choroby przenoszą gryzonie na ludzi?
- Choroba szalonych krów – czym jest ta choroba bydła? Czy choroba Creutzfeldta-Jakoba jest niebezpieczna dla człowieka?
- Sporysz – przetrwalnik grzyba buławinki czerwonej. Zwalczanie w uprawach żyta i traw. Zagrożenie zatrucia sporyszem
- Choroba niebieskiego języka — czym jest i jak ją zwalczać?
- Choroby indyków – na jakie schorzenia cierpią indyki hodowlane? Jakie są sposoby leczenia chorób zakaźnych drobiu?