Hodowla bydła w latach 90. XX wieku była o wiele większa niż na początku XXI wieku. Dziś z roku na rok liczna gospodarstw rolniczych zajmujących się nią rośnie. Sprawdź, co musisz wiedzieć jako przyszły hodowca.
Hodowla bydła jest regulowana obecnie wieloma przepisami, zarówno polskimi, jak i europejskimi. Rynek rolny obejmuje kilkanaście odmian i ras tych zwierząt, a ich hodowcy dbają również o prezentację osobników m.in. na wystawach i pokazach. Sprawdź, co musisz wiedzieć, jeśli interesują cię hodowla i chów bydła.
Hodowla bydła – podstawowe informacje
Bydło domowe to udomowiony gatunek pochodzący pierwotnie od tura. W jego skład wchodzą:
- krowy – samice;
- buhaje – samce rozpłodowe;
- cielęta – zwierzęta młode, przed osiągnięciem dojrzałości płciowej.
Hodowla zwierząt tego typu prowadzona jest przede wszystkim w celu uzyskania mięsa, jakim jest wołowina. Młode osobniki przeznacza się niekiedy również na cielęcinę. Produkcja mleka również jest jednym z celów hodowlanych.
Cele hodowli bydła
Hodowla bydła prowadzona jest w dwóch głównych celach:
- dla mięsa;
- dla mleka.
Dodatkowo pozyskiwane są też:
- skóry;
- rogi;
- obornik;
- kości.
Hodowla bydła – typy i rasy
Bydło domowe można podzielić na trzy kategorie:
- typ mięsny, czyli zwierzęta hodowane przede wszystkim dla mięsa, z rozbudowaną muskulaturą i słabo rozwiniętym wymieniem u samic;
- typ mleczny, czyli zwierzęta hodowane dla mleka, zwykle o mocnych kończynach i zadzie, słabej kondycji tkanki mięśniowej i wydatnym wymieniem u samic;
- typ kombinowany – łączący cechy obu opisanych wyżej typów. Reprezentuje go najwięcej sztuk bydła w Polsce.
Rasy domowego bydła
Istnieje kilka ras polskich, objętych specjalnymi programami ochrony materiału genetycznego. Są to odmiany:
- polska czerwona;
- białogrzbieta;
- nizinna czarno-biała;
- polska czerwono-biała.
Najczęściej jednak spotkasz w Polsce mleczne bydło ras:
- polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej – ponad 95% chowu w kraju;
- czerwono-białej – mniej więcej 3% pogłowia;
- simentalskiej – nie więcej niż 1% hodowli bydła mlecznego.
Jeśli chodzi o rasy mięsne, wyróżnia się 15 oficjalnych ras, które znajdują się w polskich gospodarstwach. Wśród ras bydła mięsnego w Polsce największą popularnością cieszą się:
- limousine – mniej więcej 70% zwierząt hodowlanych w celach mięsnych to przedstawiciele rasy limousine;
- charolaise – utrzymywana przez mniej więcej 12% producentów bydła mięsnego;
- hereford – stanowiąca około 6% zwierząt.
Czy hodowla bydła mięsnego i mlecznego się opłaca?
Jak zawsze, zależy to od wielu aspektów, o których powinieneś wcześniej pomyśleć jako przyszły hodowca bydła. Przede wszystkim istotna jest rasa. W krok za nią idą jej wymagania, co wpływa na koszt utrzymania, ale również wydajność rzeźna czy mleczność, co przekłada się na zyski. Mniejsze koszty dotyczą utrzymania zwierząt rzeźnych, jako że są one bardziej odporne na niską temperaturę, mają mniejsze wymagania żywieniowe i weterynaryjne. Jednocześnie przynoszą też mniejsze zyski, szczególnie w przypadku niskich cen skupu.
Największe korzyści uzyskasz przy licznym stadzie, w skład którego wchodzą jałówki z własnego odchowu. W takim przypadku młode osobniki płci męskiej przeznaczane są zwykle na ubój, a krowy przygotowywane do szybkiego wycielenia, aby dawały możliwie najwięcej mleka.
Hodowla bydła może się opłacać, jeśli znajdziesz dla siebie niszę albo wyjątkowego odbiorcę. Pamiętaj, aby przemyśleć całą inwestycję, która – zwłaszcza w przypadku hodowli mlecznej – może być wysoka z uwagi na ceny sprzętu. W ten sposób zyskasz dodatkowe albo podstawowe źródło dochodów.