Kokcydioza u kur to groźne schorzenie, którego przyczyną jest zakażenie pasożytnicze. Jak rozpoznać objawy choroby u drobiu? Czy istnieją skuteczne metody profilaktyki? Zapoznaj się z tekstem i rozwiej wszelkie wątpliwości.
Hodowcy drobiu dość często spotykają się z terminem „kokcydioza”. Jest to dość powszechnie występujące schorzenie, które negatywnie wpływa na nieśność kur. Dotyka również innych gatunków ptaków. Pojawia się przede wszystkim w chowie ściółkowym. Za rozwój choroby odpowiedzialne są pierwotniaki z rodziny Eimeria. Schorzenie rozwija się w jelitach drobiu. Jedynie u gęsi pierwotniaki kolonizują nerki. Kokcydioza u kur, jeśli nie jest leczona, może być śmiertelna.
Kokcydioza u kur — schemat zakażenia
Kokcydioza jest przyczyną dużych strat ekonomicznych w dużych przetwórstwach. Do zakażenia dochodzi poprzez zjedzenie oocyst pierwotniaków, które mogą bytować w ściółce lub odchodach kur. Zakażona może być również pasza i woda. Warto przy tym dodać, że pierwotnym źródłem infekcji są owady, gryzonie i dzikie ptaki. Kiedy pasożyt dostaje się do układu pokarmowego kury, przechodzi przez wiele stadiów rozwoju, atakując jelita zwierzęcia, co skutkuje poważnymi uszkodzeniami ścian narządu.
Kokcydia są odporne na powszechnie stosowane środki dezynfekcyjne. Jednakże wykazują dużą wrażliwość w stosunku do wysokich temperatur.
Odporność kur młodych jest na ogół znacznie słabsza niż starszych, dlatego to właśnie u nich kokcydioza przebiega bardziej dynamicznie. U starszych kur schorzenie jest skąpoobjawowe lub bezobjawowe.
Kokcydioza u kur — objawy
Choroba może przebiegać w trzech różnych stadiach — przewlekłej, subklinicznej i ostrej. Objawy kokcydiozy u kur uzależnione są od wielu czynników, w tym ilości spożytych oocyt, odporności osobnika oraz jego wieku. Ponieważ pierwotniaki bytują na błonach śluzowych jelit, objawy dotyczą przede wszystkim układu pokarmowego.
Typowymi symptomami kokcydiozy u kur są:
- biegunka (śluzowata, z domieszką krwi),
- brak apetytu,
- spadek masy ciała,
- utrata łaknienia,
- apatyczność.
Ponadto, kury z kokcydiozą wyróżniają się znacznie mniejszą nieśnością.
Ta choroba pasożytnicza jest stosunkowo łatwa w rozpoznaniu. Materiałem do badań, w którym stwierdza się obecność pierwotniaków jest kał kur. Czasami do diagnostyki kokcydiozy drobiu używa się zeskrobin z odcinków jelit.
Kokcydioza u kur — jak wygląda profilaktyka?
Najważniejsze w profilaktyce kokcydiozy u kur jest podawanie kokcydiostatyków np. jako dodatek do pasz. Są to chemiczne preparaty, które mają na celu zahamowanie rozmnażania pierwotniaka. Na rynku dostępna jest także szczepionka ochrona, która znacznie zmniejsza ryzyko pojawienia się choroby pasożytniczej.
Ważne jest jednak przestrzegania czasu podawania kokcydiostatyków. Zarówno kury nioski, jak i brojlery powinny otrzymywać je przez cały okres chowu z uwzględnieniem czasu karencji. Drób reprodukcyjny musi dostawać te leki przez pierwsze 8-16 tygodni życia. Aby zachować najwyższą skuteczność kokcydiostatyków, konieczne jest dopasowanie ich właściwej dawki.
Jak wygląda leczenie kokcydiozy u kur? Polega ono na wykorzystaniu leków, które w składzie mają m.in. substancje aktywne z grupy toltrazurilu, a także sulfonamidu. Wspomagająco stosuje się wyciągi roślinne i ziołowe, a także olejki eteryczne.
Kokcydioza u kur jest częstą chorobą pasożytniczą występującą głównie w chowie ściółkowym. Hodowcy drobiu powinni pamiętać o regularnych szczepieniach profilaktycznych, a w razie konieczności podawania kokcydiostatyków. Tylko w ten sposób można znacznie ograniczyć ryzyko pojawienia się choroby. Chroniąc kurczęta, zwiększa się szansę na lepszą nieśność, a mięso drobiu zyskuje na jakości.