Niewiele jest roślin, które poza dekoracyjną formą mają także właściwości spożywcze, a nawet lecznicze. Jedną z nich jest czosnek niedźwiedzi. Uprawa tej rośliny w ogrodzie nie należy do trudnych, a korzyści z jej właściwości będą czerpać nie tylko zielarze. W jaki sposób prowadzić tę roślinę i dlaczego dobrym pomysłem jest wzbogacić o nią swoją grządkę warzywną?
Czosnek niedźwiedzi – roślina o ciekawej charakterystyce
Samodzielna uprawa roślin w przydomowych ogródkach obejmuje coraz to nowe ich odmiany. Najczęściej znajdują się w nich takie drzewa, krzewy czy byliny, których plony chętnie wykorzystywane są później w kuchni. Coraz częściej na grządkach warzywnych i w ustronnych częściach działki pojawia się czosnek niedźwiedzi. Uprawa czosnku niedźwiedziego ma na celu pozyskanie z niego substancji uznawanych za lecznicze, a także wydobycie jego walorów smakowych. Jego nazwa jest nieprzypadkowa, bo dla niedźwiedzi stanowi prawdziwy przysmak.
Czosnek niedźwiedzi to bylina należąca do roślin krótkowiecznych, która rozwija się z podziemnych cebuli. Rośnie dziko w całej Europie i nadal można ją spotkać w wilgotnych lasach liściastych, gdzie porasta ich runo. Charakterystyczną cechą tego czosnku są rozłożyste długie liście i białe drobne kwiaty, które mogą kwitnąć przez całe lato oraz tworzyć rozległe łany, bo dzięki bardzo łatwemu rozsiewowi czosnek niedźwiedzi uznawany jest za roślinę ekspansywną. W środowisku naturalnym jest pod częściową ochroną i pozyskiwanie jego cebulek czy kwiatostanów podlega karze. Ponadto czosnek ten można pomylić z roślinami konwalii, które są trujące dla ludzi.
Czosnek niedźwiedzi w ogrodzie – dlaczego warto posadzić?
Czosnek niedźwiedzi możesz uprawiać w ogrodzie przynajmniej z kilku powodów. Roślina ceniona jest nie tylko za ząbki zawarte w główce, ale także za dekoracyjny charakter liści i kwiatów. Ponadto każda część tego czosnku uznawana jest za jadalną, dlatego możliwości wykorzystania łodygi czy zielonych liści jest naprawdę bardzo wiele.
Właściwości lecznicze czosnku niedźwiedziego
Czosnek niedźwiedzi na skalę przemysłową pozyskiwany jest dla branży zielarskiej i wykorzystywany do produkcji różnych wyrobów. Jednak spożywanie go na surowo również jest zdrowe, ponieważ zawiera wiele substancji przyjaznych dla zdrowia. Właściwości prozdrowotne tej odmiany są podobne do tych charakterystycznych dla czosnku pospolitego. Okazuje się jednak, że związki siarki występujące w główkach mają znacznie większe stężenie niż w przypadku klasycznej odmiany. Ponadto czosnek niedźwiedzi nie pozostawia po spożyciu tak nieprzyjemnego posmaku, a dodatkowo okazuje się lepiej przyswajalny dla wątroby niż zwyczajny.
Czosnek poprawia prawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Sprawdza się również w walce z bakteriami, które infekują organizm w czasie przeziębienia, a działanie antybakteryjne cenione jest również przy innych schorzeniach. Bardziej przyjazna dla wątroby odmiana jest stosowana do walki z infekcjami układu pokarmowego. Roślina lub produkty zielarskie z niej wytworzone nadają się do walki z grzybicami układu pokarmowego, drożdżakami czy pasożytami.
Sadzenie i uprawa czosnku niedźwiedziego – najważniejsze informacje
Jak widzisz, jest wiele powodów do tego, żeby w swoim ogrodzie uprawiać czosnek niedźwiedzi. Pozostaje jeszcze znaleźć dla niego odpowiednie miejsce i stanowisko, w którym rozwój rośliny okaże się najkorzystniejszy. Sama pielęgnacja nie jest wymagająca i skomplikowana, a zapewnienie odpowiednich warunków do wzrostu jest niemal gwarancją uzyskania dorodnych roślin.
Jakiego stanowiska potrzebuje czosnek niedźwiedzi?
Czosnek niedźwiedzi bardzo dobrze rozwija się na stanowiskach cienistych lub półcienistych. Najlepsze będzie stanowisko w cieniu drzew liściastych, można je też zacienić innymi wysokimi krzewami czy rabatą kwiatową. Gleba musi być stale wilgotna, jednak w miejscu uprawy nie może stać woda. Szczególnie w okresie zimowym może to prowadzić do gnicia cebulek roślin i zaniku plonów na wiosnę. Gleba pod sadzonki czosnku niedźwiedziego musi być odpowiednio żyzna. Zaleca się tu ziemię o charakterze próchniczym, mającą odczyn lekko kwaśny. Stanowisko również powinno być żyzne, dlatego konieczne jest nawożenie miejsca uprawy przynajmniej każdej wiosny.
Kiedy sadzić czosnek niedźwiedzi?
Są dwa sposoby na uprawę czosnku niedźwiedziego. Pierwsza z nich polega na wysiewie nasion, które wprowadza się do gleby pod koniec jesieni. W takiej metodzie konieczne jest sięgnięcie po dobrej jakości hermetycznie pakowane nasiona, ponieważ w przeciwnym razie mogą na wiosnę nie wykiełkować. Znacznie skuteczniejsze są cebulki czosnku niedźwiedziego wprowadzane do ziemi z końcem jesieni. Czosnek jest mrozoodporny, dlatego bez trudu przetrzyma zimę, a na wiosnę wypuści zielone pędy. Zbiory liści prowadzi się wczesną wiosną jeszcze przed kwitnieniem, jednak w pierwszym roku raczej nie możesz liczyć na obfity plon.
Dodatkowe zalety związane z uprawą czosnku niedźwiedziego
Zapach i aromat, jaki wydziela czosnek niedźwiedzi w czasie wzrostu, okazuje się wyjątkowo nieprzyjemny dla wielu popularnych szkodników. Unikają go przede wszystkim krety i nornice, a zatem najwięksi wrogowie wielu upraw. W związku z tym nawet jeśli nie zależy ci na walorach smakowych czy wyglądzie kwiatów czosnku, warto zdecydować się na kilka bylin na rabacie lub w pobliżu grządek warzywnych. Zapach czosnku skutecznie odstraszy gryzonie i zabezpieczy także inne rośliny.
Czosnek niedźwiedzi – jadalne części rośliny
Podobnie jak czosnek pospolity, także ta odmiana znakomicie sprawdza się jako przyprawa i dodatek do posiłków. W przypadku czosnku niedźwiedziego jadalna jest każda jego część, jednak największym zainteresowaniem cieszą się liście. Bardzo powszechne jest dodawanie liści do sałatki warzywnej, co poprawia jej aromat. Charakterystyczny smak może poprawić również smak zupy czy innych potraw.
Wiele osób uprawia tę roślinę w domu z zamiarem przygotowania unikalnego sosu pesto właśnie z liści czosnku. Przepis nie jest skomplikowany, ponieważ liście wystarczy posiekać, dodać oliwy z oliwek i soli oraz pieprzu do smaku. Po roztarciu wszystkich składników pesto uzyskuje charakterystyczną konsystencję i wyjątkowy aromatyczny smak. Ten przepis pozwala zachować smak liści czosnku na długo po zbiorach. Przygotowując potrawy z liści Allium ursinum, miej na uwadze to, że nie powinno się ich suszyć, gdyż może to prowadzić do utraty ich walorów smakowych i cennych właściwości.
Czosnek niedźwiedzi nie ma dużych wymagań stanowiskowych i nie potrzebuje wiele uwagi w czasie wzrostu. Jeśli zapewnisz mu odpowiednie podłoże i bogatą w składniki odżywcze ziemię, będziesz cieszył się dorodnymi plonami przez wiele lat. Pamiętaj jednak, że jest to roślina ekspansywna, która może wymknąć się spod kontroli.