Mimo tego, że groch kojarzy się z uprawą profesjonalną, to cenne warzywo można z powodzeniem hodować na mniejszą skalę w przydomowym ogródku. Czym charakteryzuje się amatorska uprawa grochu i jak ją zacząć? Jak rozróżnić poszczególne gatunki i odmiany? Podpowiadamy!
Rośliny strączkowe są stałym elementem zrównoważonej diety. Dostarczają odpowiednią porcję cennego białka, błonnika oraz witamin i minerałów, m.in. fosforu. Groch jest rośliną, która w ogródku osiąga wysokość od 25 cm do 3 m. Korzenie żyją w symbiozie z bakteriami brodawkowymi, które udostępniają azot roślinom. Dlatego jest dobrym przedplonem. Owocem grochu jest strąk z jadalnymi nasionami w liczbie od 3 do 12. Mogą one przybierać różne kształty i nadają się do spożycia na surowo lub po ugotowaniu.
Uprawa grochu siewnego – kiedy rozpocząć siew i jak przygotować stanowisko?
Groch najlepiej rośnie na glebie przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej i ciepłej. Powinna być bogata w próchnicę i składniki pokarmowe, a jej pH może być zbliżone do obojętnego. W sezonie poprzedzającym siew dobrze jest nawozić ziemię wieloskładnikowym nawozem mineralnym, aby zwiększyć ilość dostępnych substancji pokarmowych. Groch należy uprawiać na stanowisku, na którym poprzednio rosły warzywa inne, niż z rodziny bobowatych.
Termin siewu grochu trwa od połowy marca do połowy kwietnia. Wysiew nasion pojedynczo do dołków na głębokości 4 cm. Należy je przykryć ziemią i podlać. Odległość pomiędzy dołkami powinna wynosić od 2 do 10 cm. W czasie wschodów zaleca się spulchniać glebę. W początkowym okresie wegetacji należy usuwać chwasty.
Jak uprawiać groch zwyczajny – wymagania i nawożenie
Do uprawy grochu wymagana jest duża wilgotność i niska temperatura. Wegetacja grochu wczesnego rozpoczyna się już w temperaturze kilku stopni Celsjusza. Siewki mogą przetrwać niewielkie spadki temperatur poniżej zera. Do zawiązywania strąków groch potrzebuje 13-18 stopni. Groch dobrze znosi przymrozki nawet do -7 stopni Celsjusza. Odmiany późne to rośliny dnia długiego, dlatego należy pilnować terminu ich siewu. Zbyt późne rozpoczęcie uprawy powoduje zmniejszenie plonowania. Do przydomowej uprawy należy przygotować podpory, po których będą mogły się piąć rośliny grochu.
Kiedy przeprowadzać zbiór grochu strączkowego?
Optymalny termin zbioru grochu wyznaczyć można na podstawie stopnia dojrzałości nasion. Przebieg pogody może przyspieszyć lub opóźnić plonowanie. Groch należy zbierać, gdy większość nasion jest twardych, a strąki suche. Groch cukrowy jest gotowy do spożycia, gdy nasiona zaczną dojrzewać, a strąki staną się nieco bardziej pękate, aczkolwiek można spożywać nawet młode, niewyrośnięte strąki. Przed zbiorem może wystąpić wyleganie grochu. Zdarza się to przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych lub opóźnionym zbiorze.
Szkodniki i choroby upraw grochu jadalnego
Rośliny motylkowe, w tym groch, mogą być atakowane przez szkodniki, takie jak pachówka strąkóweczka, mszyca grochowa i strąkowiec grochowy. Mogą one zniszczyć większość plonu, dlatego warto zacząć stosować odpowiednie środki ochrony roślin, czyli insektycydy, gdy tylko pojawią się one na grządce.
Choroby, które często atakują groch to mączniak prawdziwy, mączniak rzekomy oraz rdza grochu.
Wszelkie przebarwienia na powierzchni liści powinny wzbudzić twoje zainteresowanie. Należy przeglądać pędy, liście i strąki pod kątem występowania oznak popularnych chorób, aby móc szybko wdrożyć odpowiednie działanie – np. opryski fungicydami. Aby skutecznie przeciwdziałać rozwojowi tych chorób, należy pamiętać o tym, aby nie uprawiać grochu na tym samym stanowisku bezpośrednio po roślinach motylkowych. Przerwa powinna wynosić około 4 lata.
Groch siewny, groch cukrowy i groch łuskowy – podobieństwa i różnice odmian grochu
Różne gatunki grochu uprawiane przez człowieka są do siebie podobne, ale mają inne zastosowanie. Groch siewny, czyli pastewny lub peluszka, ma nieoskrzydloną łodygę o długości do 2 m. Może ona płożyć się lub piąć w zależności od tego, czy prowadzisz uprawę przy podporach, czy nie. Kwiaty mogą mieć barwę różową lub fioletową. Liście są delikatne, a ich spodnia strona ma kolor białozielony. Częścią użytkową grochu siewnego są nasiona z charakterystycznym czarnym znaczkiem, znajdujące się w strąkach. Uprawa grochu pastewnego na nasiona, paszę dla zwierząt oraz zieloną masę przeprowadzana jest na dużą skalę.
Uprawa grochu siewnego w Polsce opiera się na grochu cukrowym i grochu łuskowym. Pierwszy z nich wytwarza niewielkie płaskie strąki z gładkimi nasionami. Obie części są jadalne i słodkie w smaku. Można je spożywać na surowo i po ugotowaniu. Z kolei groch łuskowy dzieli się na grupy z nasionami o gładkiej powierzchni oraz z nasionami pomarszczonymi. Nasiona grochu łuskowego nadają się do spożycia po obróbce termicznej. Można z nich robić gulasze wegetariańskie oraz pasty do smarowania pieczywa.
Posiej nasiona grochu siewnego w swoim ogrodzie i uzupełnij swoją dietę o smaczne i zdrowe warzywa strączkowe, doskonałe źródło białka roślinnego i cennych witamin.