Karczoch zwyczajny to roślina znad Morza Śródziemnego. Jest tam uprawiana jako roślina wieloletnia. Warzywo jest chętnie spożywane ze względu na smak i oryginalny wygląd. W klimacie środkowoeuropejskim jest to roślina jednoroczna. Sprawdź, jak uprawiać karczochy we własnym ogródku.
Cynara scolymus uprawiana jest dla charakterystycznych pąków kwiatowych przypominających duże zielone szyszki. Cała roślina odznacza się swoimi pokaźnymi rozmiarami i nieco przypomina oset. Największe pędy mogą mieć nawet 2 m wysokości. Kwitnienie trwa od sierpnia do października. Zbiory należy przeprowadzać wcześniej. Najlepiej jest robić to w momencie, gdy zewnętrzne łuski zaczynają lekko odstawać. Cięcie należy przeprowadzić poniżej dna kwiatowego. Można pozyskiwać warzywa wraz z fragmentem łodygi. Ozdobne koszyczki kwiatowe karczochów stanowią ciekawą dekorację. Z powodzeniem można je traktować jako oryginalny kwiat cięty.
Uprawa karczocha – wymagania i pielęgnacja
Karczochy preferują stanowiska słoneczne i osłonięte od wiatru. Takie miejsca odtwarzają warunki, jakie panują w ich środowisku występowania. Należy starannie odchwaszczać miejsce wokół sadzonek karczochów. Zaleca się też regularnie podlewać rośliny, gdyż źle znoszą one suszę. Karpy karczocha zwykle nie są w stanie przetrwać dużych mrozów. Te rośliny nie zimują w naszym klimacie, jednak możesz spróbować położyć na nich okrywy ze słomy.
Aby plony były udane, należy ograniczyć liczbę zawiązanych pąków kwiatowych do maksymalnie 8 sztuk na jednej roślinie. Najlepiej jest wybrać te najlepiej wyrośnięte, a pozostałe oberwać uważając, aby nie uszkodzić łodygi.
Jaka gleba nadaje się do uprawy amatorskiej roślin warzywnych?
Uprawa amatorska powinna być prowadzona w żyznym i wilgotnym podłożu. Odczyn gleby powinien być lekko zasadowy lub obojętny. Warto wzbogacić uprzednio ziemię, aby zapewnić odpowiednią ilość dostępnych składników mineralnych. Do karczochów nadają się nawozy bogate w azot. Na rok przed sadzeniem stosuj obornik lub kompost w miejscu, gdzie planujesz posadzić warzywa.
Wysiew nasion, produkcja rozsady w doniczce i sadzenie
Karczochy nie tolerują niskich temperatur, dlatego najlepiej jest je sadzić z rozsady. Możesz ją samodzielnie przygotować i wysiewać nasiona w marcu do doniczek wypełnionych substratem. Rozsadę trzeba dobrze nasłonecznić. Należy siać po kilka nasion karczocha do niewielkich pojemników. Po wschodach, gdy młode rośliny wytworzą dwa liście właściwe, dobrze jest usunąć słabe siewki i zostawić najsilniejsze. Uprawę można prowadzić pod osłonami lub w tunelu foliowym. Jaki jest odpowiedni czas sadzenia? Karczochy można zacząć uprawiać w ogrodzie, gdy ryzyko wystąpienia przymrozków mija. Zazwyczaj tak się dzieje w drugiej połowie maja. Odpowiednio duża rozstawa to 100 cm x 100 cm. Rozsadę należy przenosić wraz z bryłą korzeniową do sporej wielkości dołków. Glebę można dodatkowo użyźnić.
Karczoch zwyczajny – zbiory i zastosowanie w kuchni
Częścią jadalną są niskokaloryczne miękkie części pąków kwiatostanowych. Występującej w nich cynarynie przypisuje się właściwości obniżające poziom cholesterolu. Zbiory pąków karczocha przeprowadzaj od lipca do września. Karczochy ścinaj ostrym nożem. Powinny w tym czasie osiągnąć od 7 do 10 cm średnicy. Najsmaczniejszą częścią warzywa jest tzw. serce, czyli jego mięsiste dno kwiatowe. W rejonie pochodzenia to wartościowe warzywo spożywane jest na surowo i po obróbce termicznej. Nadają się do gotowania i duszenia. Można też robić z nich przetwory. Po zbiorach karczochy warto przechowywać w miejscu o obniżonej temperaturze, jeśli nie zamierzasz ich od razu przyrządzać. Mogą tak leżeć nawet miesiąc.
Karczoch hiszpański (Cynara cardunculus)
Ten karczoch kwitnie od lipca do września i, podobnie jak karczoch zwyczajny, wytwarza jadalne kwiatostany. Spożywa się też jego ogonki liściowe. Oba gatunki są do siebie podobne i często mylone. Karczoch hiszpański wytwarza kolczaste liście i niebieskie kwiaty, po czym można odróżnić go od kuzyna. Karczochy można rozmnażać przez odrosty korzeniowe. Rośliny potomne powinny mieć zdrowy i rozbudowany system korzeniowy oraz co najmniej 2 wykształcone pędy.
Spróbuj uprawy rzadko spotykanego warzywa i zaskocz swoich bliskich oryginalnym daniem z karczocha, podkreślającym jego niezwykłe walory smakowe. Jego pielęgnacja nie jest tak trudna, jak mogłoby się wydawać.
Powiązane artykuły:
- Karczoch – wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni
- Uprawa arbuza w ogródku – sadzenie, podlewanie i nawożenie, czyli porady, jak hodować kawon
- Jak prowadzić uprawę grochu w ogrodzie? Polecane odmiany (groch zwyczajny, groch pastewny, cukrowy, łuskowy) i uprawa grochu siewnego
- Rukola – uprawa i właściwości. Jak uprawiać rokiettę siewną?
- Rabarbar – uprawa rzewienia z sadzonki i nasion