Ruja u krowy pozwala na dokładnie zaplanowanie inseminacji. Od tego zależy sukces sztucznego zapłodnienia. Jakie są typowe objawy rui u krowy? Jeśli szukasz odpowiedzi, czytaj dalej.
Znajomość fizjologii bydła jest kluczowa dla osób, które hodują je dla mięsa i mleka. Standardowo ruja u krowy trwa 21 dni, jednak zazwyczaj mieści się w przedziale od 18 do 24 dni. Zdecydowana większość hodowców uważa, że najbardziej efektywne jest dwukrotne wycielenie się krowy w ciągu roku. Nie zawsze jednak jest to proste, co często jest spowodowane nieumiejętnym stwierdzeniem obecności rui. Jak zatem ją rozpoznać, aby nie mieć żadnych wątpliwości?
Ruja u krowy — typowe objawy owulacja u bydła
Ruja u krowy dzieli się na 3 fazy: przedrujową, ruję właściwą i porujową. Pierwsza i trzeci trwają od 1 do 3 dni, natomiast sam okres rui to liczony jest w godzinach – max 30. Faza przedrujowa na ogół nie daje specyficznych objawów. Hodowca musi obserwować nie tylko określone symptomy fizjologiczne, ale także zmianę zachowania krowy.
Do typowych objawów rui u krowy zaliczają się:
- intensywne szukanie kontaktu z innymi osobnikami stada i człowiekiem,
- niepokój i pobudzenie,
- zwiększona potrzeba lizania innych krów i człowieka,
- obskakiwanie,
- obwąchiwanie zadu,
- zmniejszony apetyt,
- spadek stopnia mleczności,
- czerwona, lekko opuchnięta błona śluzowa dróg rodnych,
- popychanie łbem innych osobników,
- lekko podwyższona temperatura ciała,
- lepki, ciągnący się śluz wydzielany przez drogi rodne.
Czasami u krów występują tzw. ciche ruje. Czym się charakteryzują? Przede wszystkim brakiem lub skąpymi objawami. Co ciekawe, przyczyną tego może być miejsce, w którym bytuje krowa. W oborze musi panować optymalna temperatura i odpowiednie zagęszczenie krów na m2. Równie ważna jest hierarchia panująca między osobnikami, co może być powodem stresu, a co za tym idzie nawet zaburzenia owulacji. Ponadto duże znaczenie ma sposób karmienia krowy.
Zasady obserwacji rui u krowy
Istnieje kilka kluczowych zasad, które mogą być pomocne w prawidłowym ustaleniu czasu rui. Przestrzeganie ich, zwiększa szansę na efektywne zapłodnienie.
- Obserwacji należy wykonywać przez min. 20-30 minut dwa razy dziennie — rano i wieczorem
- Należy unikać chorób dotykających racic i nóg.
- Prowadzenie dokładnej rejestracji wycieleń.
- Utrzymanie odpowiednich warunków hodowli, w tym nawierzchni (nie może być zbyt ślizga), temperatury i zagęszczenia zwierząt.
- Pomocne może okazać się prowadzenie kalendarza występowania rui u danej krowy.
- Dbanie o optymalną dietę bydła.
- Warto korzystać z programów synchronizacji i wspomagania wykrywania rui.
Jak wygląda inseminacja u krowy?
Kiedy najlepiej dokonać inseminacji? Najlepszy moment na sztuczne unasienianie występuje po 4-12 godzinach od pojawieniu się objawów rui. Należy jednak pamiętać, że na powodzenie zapłodnienie wpływ ma kilka czynników, w tym głównie jakość nasienia. Technika jego rozmrożenia ma kolosalne znaczenie. Ejakulatu nie można ocieplać w dłoni, pod pachą, czy też pozostawiać w temperaturze pokojowej. Na rynku dostępne są specjalne łaźnie wodne, które pozwalają na szybkie i bezpieczne rozmrożenie nasienia.
Takie techniki obrazowania jak USG pozwalają na wykrycie w którym jajniku pojawia się owulacja. Wyniki tego badania plus dokładne obserwacja są kluczowe, aby zwiększyć szansę na skuteczną inseminację. Ponadto inseminator musi posiadać odpowiednie doświadczenie i narzędzia, aby cały proces przebiegał sprawnie, a przede wszystkim bezpiecznie i higieniczne dla obu stron.
Jak widać zatem, synchronizacja kilku elementów naraz decyduje o powodzeniu sztucznego zapłodnienia krowy.
Ruja u krowy wymaga od hodowcy dokładnej obserwacji. Od tego zależy sukces zapłodnienia, a co za tym idzie wydajność produkcji mięsa i mleka. Na szczęście, obecnie dostępne są nowoczesne systemy, które pozwalają wykrywać i śledzić ten fizjologiczny proces.