Choroby kapusty są prawdziwą zmorą zarówno w uprawie przydomowej, jak i profesjonalnej. Do najgroźniejszych chorób zalicza się te spotykane w uprawie warzyw kapustnych, bo ich patogeny na długo pozostają w glebie. Poznaj sposoby na ich zwalczanie.
W przypadku chorób kapusty problematyczne jest to, że gdy objawy stają się widoczne, jest za późno na uratowanie części plonów. Z tego powodu tak istotne jest zadbanie o prawidłowe stanowisko i jego właściwe przygotowanie. Zwłaszcza że niektóre schorzenia mogą atakować różne odmiany, np. kapustę głowiastą, włoską i pekińską, ale i inne warzywa, np. kalafiory, brokuły. Sprawdź, jak rozpoznawać choroby kapusty i z nimi skutecznie walczyć.
Czerń krzyżowych
Choroba ta, zwana również alternariozą kapusty, ma podłoże grzybowe. Zarodniki grzyba bardzo często zimują w takich miejscach jak przechowalnie warzyw. Rozwijają się potem w sprzyjających warunkach, np. przy wysokiej wilgotności powietrza i gleby połączonej z wysoką temperaturą. Choroba wywołuje na liściach charakterystyczne, czarne plamy, które przeradzają się w nekrozę. W efekcie roślina umiera. Aby zwalczać to schorzenie, należy stosować odpowiednie fungicydy, zarówno profilaktycznie, jak i przy zauważeniu pierwszych objawów.
Kiła kapusty
Objawy tej choroby kapusty mogą występować na każdym etapie jej rozwoju. Jeśli dotknie siewek, zwykle więdną i zamierają. Na dalszych etapach liście mogą żółknąć i zamierać. Jeśli pomimo tego główki się rozwiną, mogą pojawić się na nich charakterystyczne narośle. Są one jasne i twarde. Wywołują widoczne deformacje liści i zahamowanie ich wzrostu, a potem powodują szybkie gnicie całych główek.
Jak zwalczać kiłę kapusty i jej zapobiegać?
Wśród chorób kapusty ta jest o tyle uciążliwa, że może rozwijać się również na innych roślinach. Nawet po jej zwalczeniu w konkretnej uprawie z danego sezonu zarodniki grzybów mogą pozostawać w glebie do 5 lat. Ważne jest więc jej zapobieganie. W tym celu zadbaj o stosowanie płodozmianu oraz usuwanie z okolicy pola wszelkich roślin, na których kiła może się rozwijać. Dodatkowo ważne jest usuwanie chwastów, wapnowanie gleby, aby zmniejszać jej odczyn kwaśny, a także zaprawianie nasion fungicydami. Porażone rośliny trzeba usuwać, a ziemię wymieniać lub odkażać.
Czarna zgnilizna kapustnych
Rozwojowi tej choroby kapusty sprzyjają duża wilgotność powietrza i wysoka temperatura, połączone ze zbyt intensywnym podlewaniem uprawy. Jest to jedna z bakteryjnych chorób kapusty. Jej patogeny są w stanie pozostawać w glebie nawet przez kilka lat, dlatego należy przestrzegać zmianowania, jeśli doszło do zakażenia w uprawie. Do powstrzymywania rozwoju schorzenia stosuje się opryski.
Porażone rośliny mają najpierw czarne plamy na liściach. Tego samego rodzaju przebarwienie jest widoczne również w ich przekroju, co wpływa na fakturę. W efekcie warzywo przestaje rosnąć albo rośnie o wiele gorzej. Przy poważnym rozwoju tej choroby bakteryjnej w głąbie zostają jedynie liście środkowe. Niestety nie nadają się one do jedzenia, a także przetwarzania.
Ochrona przed szkodnikami
Bardzo ważne w zapobieganiu czarnej zgniliźnie jest chronienie uprawy przed szkodnikami. Mowa nie tylko o gąsienicach bielinka kapustnika, ale również mszycach. Konieczne jest też usuwanie chwastów. Ponieważ ta choroba kapusty może porażać główki podlewanie od góry, warto zastosować system nawadniania, który dostarczy wody tylko do systemu korzeniowego.
Mączniak rzekomy kapusty
Schorzenie to atakuje liście kapusty. W pierwszej fazie rozwoju choroby kapusty dochodzi do pojawiania się białych plam na wierzchniej stronie liści. Z czasem ślady te żółkną, a od wewnątrz w ich miejscu widoczny jest nalot pleśni. To choroba typowa w miejscach, w których nie jest przestrzegana rozstawa przy sadzeniu młodych roślin. Do zapobiegania i profilaktyki stosuje się zwykle opryski z fungicydów.
Co więcej, mączniak jest w stanie zaatakować również kapustę włoską czy każdą inną odmianę w okresie wzrostu siewek. Wówczas cała rozsada kończy okres wegetacji i zamiera. Z tego powodu tak ważne podczas produkcji rozsady jest zachowanie zmianowania, a także dbanie o warunki sadzenia.
Twardzikowa zgnilizna kapustnych
Objawy choroby rozwijają się przed zbiorem, a czasem również w trakcie przechowywania kapusty. Porażone główki kapusty pokryte są szarym nalotem o watowatej strukturze, czyli grzybnią. Z czasem w tych samych miejscach pojawiają się czarne kropki, które są oznaką rozwoju form przetrwalnikowych zarodników. One mogą z kolei zimować w podłożu i przetrwać tam nawet kilka lat. Nie istnieje skuteczny sposób zwalczania zgnilizny twardzikowej – plony są zwykle zmarnowane. Do ochrony warzyw stosuje się specjalne preparaty doglebowe, a także termiczne odkażanie podłoża.
Szara pleśń
W przypadku tej choroby kapusty pierwsze objawy mogą pojawić się na etapie siewek. W takim przypadku sprawiają, że uprawa zamiera. Częściej jednak rozwija się już bezpośrednio na dojrzewających lub zebranych główkach. Powoduje charakterystyczne, na początku wodniste plamy. Roślina więdnie, a porażone obszary gniją. Dopiero z czasem widoczny jest szarawy, czasem brunatny nalot. Schorzenie jest o tyle groźne, że może rozwijać się również w trakcie przechowywania plonów, zarażając inne warzywa. W okresie wzrostu kapusty stosuje się zazwyczaj środki ochrony roślin, które chronią przed rozprzestrzenianiem zarodników.
Choroby kapusty – zwalczanie i profilaktyka w uprawie
Uprawa kapusty jest z zasady narażona na wiele różnych schorzeń. Kapusta pekińska, głowiasta czy włoska mogą jednak chorować rzadziej, jeśli zastosujesz odpowiednią profilaktykę. Do absolutnych podstaw w zapobieganiu chorobom kapusty należą:
- kupowanie kwalifikowanego materiału siewnego;
- zaprawianie nasion przed wysiewem;
- stosowanie płodozmianu;
- unikanie monokultur;
- unikanie uprawy kapusty białej i innych gatunków w miejscu, w którym wcześniej rosły warzywa kapustne dotknięcie chorobami;
- ograniczone nawożenie azotem;
- termiczne odkażanie podłoża, zwłaszcza przy uprawie w namiotach i tunelach;
- usuwanie chwastów i resztek organicznych;
- usuwanie uszkodzonych i zwiędniętych liści;
- ostrożny zbiór kapusty, bo uszkodzenie roślin kapustnych w takim przypadku również sprzyja rozwojowi chorób grzybowych, np. szarej pleśni.
Choroby kapusty mogą w znaczny sposób wpłynąć na jakość oraz obfitość plonów. Większość z nich można zwalczać, jednak o wiele korzystniejsza wydaje się profilaktyka. Zadbaj o nią, aby gatunki warzyw kapustnych plonowały obficie.