Właściwe nawożenie roślin to klucz do ich pięknego wyglądu, zdrowego wzrostu i dużych plonów. Sprawdzonym sposobem na osiągnięcie takich efektów jest mocznik (nawóz azotowy), który można stosować prawie do wszystkich roślin, w okresie od wiosny do jesieni.
Mocznik (nawóz azotowy) to jedna spośród kilku różnych dostępnych form azotu do stosowania w uprawie i pielęgnacji roślin. Zawiera on bardzo duże ilości tego pierwiastka, dlatego należy szczególnie uważać z jego dawkowaniem. Prawidłowo stosowany, przyczynia się do zdrowego i bujnego ogrodu. Oprócz nawożenia warzyw, owoców i kwiatów, można stosować go także jako środek ochrony przed niektórymi chorobami oraz w celu wzbogacenia kompostu.
Mocznik – nawóz azotowy
Mocznik to jeden z rodzajów nawozów azotowych. Do pozostałych z nich należą saletra amonowa, saletrzak i siarczan amonu. Choć łączy ten sam składnik główny, różnią się między sobą jego zawartością. Powoduje to więc odmienne zalecenia ich stosowania. Nawóz mocznik zawiera 46% azotu w formie amidowej. Oznacza to, że ma obojętny odczyn pH. Od razu po zastosowaniu działa dość powolnie, lecz później przekształca się w postać azotanową (działającą szybciej).
W sklepach dostępny jest w formie okrągłych, białych granulek. Nie zbryla się ani nie skleja, nawet podczas długiego okresu przechowywania. Jest bardzo uniwersalny i nadaje się prawie na wszystkie rodzaje gleb, oprócz tych skrajnie ciężkich, kwaśnych lub zasadowych. Mocznik to nawóz, który występuje także w postaci naturalnej, jako końcowy produkt przemiany białek i związków azotowych w ludzkich oraz zwierzęcych organizmach. Wydalany jest wraz z moczem i potem. Jeżeli chcesz zastosować do swoich upraw jego organiczną formę, użyj gnojowicę bydlęcą, która zawiera jego spore ilości.
Mocznik w ogrodzie – właściwości
Azotowy nawóz mocznik jest łatwo dostępny, niedrogi i uniwersalny. Jego zastosowanie bywa nieco skomplikowane dla początkujących ogrodników, ponieważ należy przy tym uważać na przenawożenie. Zbyt duże stężenie tego pierwiastka jest niezdrowe, a nawet niebezpieczne. Azot występujący w moczniku jest udostępniany roślinom w sposób równomierny i zrównoważony. Nie następuje to zbyt szybko, a więc nie zachodzi przy tym nadmierne gromadzenie się szkodliwych azotanów – ani w samej roślinie, ani w gruncie, w którym się znajduje.
Po przejściu przez proces hydrolizy, mocznik (nawóz) korzystnie wpływa na zrównoważony wzrost i rozwój roślin. Obecność azotu wspomaga także prawidłowe pobieranie fosforu z gleby, jednocześnie zapobiegając nadmiernemu pobieraniu potasu. Usprawnia także zdrowe ukorzenianie, zwiększa odporność i rozwój roślin, a także pozytywnie wpływa na obfitość plonów. Po zmieszaniu go z glebą, pozwala uniknąć strat azotu.
Zastosowanie mocznika
Co ciekawe, mocznik nie jest stosowany wyłącznie do nawożenia, ale też w wielu innych przypadkach. Do jego najpopularniejszych zastosowań należą:
- nawożenie warzyw przed ich wysiewem, jak i w trakcie wegetacji;
- nawożenie trawnika – do prawidłowego wzrostu i pięknego wyglądu trawa potrzebuje dużo azotu. Możesz po prostu rozsypać granulki lub zastosować wydajniejsze, dolistne nawożenie roztworem. W tym drugim przypadku wystarczy kilogram mocznika na 10 litrów wody;
- nawożenie drzew i krzewów owocowych – w formie dolistnej, przed rozpoczęciem okresu kwitnienia;
- nawożenie roślin ozdobnych;
- do kwiatów cebulowych – należy rozsypać mocznik wokół wschodzących roślin, a następnie zmieszać bezpośrednio w gruncie z ziemią lub ściółką z kory;
- nawożenie dolistne – stężenie należy zawsze dokładnie dopasować do gatunku i kondycji roślin;
- przed zielonym nawozem – pozwala to na zwiększenie masy organicznej w ziemi;
- profilaktyka przed parchem jabłoni i grusz – w tym celu należy wykonać oprysk z roztworu mocznika o stężeniu 0,5-5%, który aplikuje się jesienią, po pierwszych przymrozkach;
- do kompostu, jako przyspieszenie jego rozkładu – azot stanowi pokarm dla mikroorganizmów rozkładających resztki organiczne;
- usuwanie pni po wyciętych drzewach – mocznik znacznie przyspiesza ich rozkład i ułatwia oczyszczenie gruntu. Zamiast karczowania, regularnie podsypuj zalegające w ziemi pniaki granulkami mocznika lub podlewaj je roztworem z azotu.
Ze względu na właściwości mocznika, nawozu tego nie należy mieszać z kainitem magnezowym, saletrą amonową, saletrzakiem, superfosfatem oraz wapnem palonym rolniczym.
Jak stosować mocznik do roślin w ogrodzie?
Aby mocznik (nawóz) mógł być przyswajalny dla roślin, musi najpierw rozpuścić się w wodzie (co następuje np. przy podlaniu gleby po jego rozsianiu). Dopiero wówczas rozkłada się na formę amonową, a następnie azotanową. Oprócz wilgotności, na proces ten wpływa także temperatura. W zależności od ciepła, trwa to około 1-7 dni.
Ze względu na dużą zawartość azotu w moczniku, istnieje spore ryzyko przenawożenia roślin, jeśli będzie im podawany zbyt często. Zalecamy, aby początkujący ogrodnicy nie stosowali go do uprawy warzyw o krótkim okresie wegetacji, takich jak groch, kapusta pekińska, rukola lub szpinak. Z kolei nawożenie mocznikiem bardzo korzystnie wpływa na rośliny o długim okresie wegetacji, np. kukurydzy. Zalecana średnia dawka mocznika to 1-2kg nawozu na 100 metrów kwadratowych powierzchni uprawy.
Pamiętaj, aby nigdy nie stosować mocznika w okresie kwitnienia roślin. Największe dawki tego nawozu dozwolone są w etapie (zarówno początkowym, jak i końcowym) krzewienia. Eksperci zalecają używanie mocznika już od marca oraz w trakcie intensywnego wzrostu roślin, mniej więcej do końca lipca. Nie należy stosować go na zbyt zimną glebę, o temperaturze poniżej 12 stopni Celsjusza.
O ile zadbasz o prawidłowe dawkowanie mocznika, nawóz ten może ogromnie pomóc ci w pielęgnacji wszystkich twoich roślin ogrodowych. Jest to jeden z najbardziej uniwersalnych i popularnych nawozów azotowych. Charakteryzuje się dużą efektywnością działania, niską ceną oraz szerokimi możliwościami zastosowania – od ozdobnych roślin kwitnących, po owoce i warzywa. Azot jest niezwykle cennym dla roślin pierwiastkiem, bez którego ich prawidłowy wzrost nie jest możliwy.